บทที่ 8

กฎหมาย จรรยาบรรณ และ ความปลอดภัยคอมพิวเตอร์

1. กฎหมายเกี่ยวกับคอมพิวเตอร์

                เนื่องจากในปัจจุบันระบบคอมพิวเตอร์ได้เป็นส่วนสำคัญของการประกอบกิจการและการดำรงชีวิตของมนุษย์ หากมีผู้กระทำด้วยประการใด ๆ ให้ระบบคอมพิวเตอร์ไม่สามารถทำงานตามคำสั่งที่กำหนดไว้หรือทำให้การทำงานผิดพลาดไปจากคำสั่งที่กำหนดไว้ หรือใช้วิธีการใด ๆ เข้าล่วงรู้ข้อมูล แก้ไข หรือทำลายข้อมูลของบุคคลอื่นในระบบคอมพิวเตอร์โดยมิชอบ หรือใช้ระบบคอมพิวเตอร์เพื่อเผยแพร่ข้อมูลคอมพิวเตอร์อันเป็นเท็จหรือมีลักษณะอันลามกอนาจาร ย่อมก่อให้เกิดความเสียหาย กระทบกระเทือนต่อเศรษฐกิจ สังคม และความมั่นคงของรัฐ รวมทั้งความสงบสุขและศีลธรรมอันดีของประชาชน สมควรกำหนดมาตรการเพื่อป้องกันและปราบปรามการกระทำดังกล่าว จึงจำเป็นต้องตราพระราชบัญญัติดังต่อไปนี้   

                จากพระราชบัญญัติว่าด้วยการกระทําความผิดเกี่ยวกับคอมพิวเตอร์ พ.ศ. ๒๕๕๐ จะเห็นได้ว่า คำพูดใน พ.ร.บ นั้นเป็นภาษากฎหมายทำให้อ่านแล้วยากต่อการทำความเข้าใจ จึงขอแบ่งกลุ่มของมาตรา ตาม พ.ร.บ. เพื่อความสะดวกในการเรียนรู้ นำเสนอบทลงโทษของ พ.ร.บ.คอมพิวเตอร์ฉบับนี้โดยสรุป ว่าทำอะไรผิดแล้วจะโดนลงโทษอะไรบ้าง

            กลุ่มของมาตรา ตาม พ.ร.บ. (แบ่งกลุ่มเพื่อความสะดวกในการเรียนรู้ )

                                1. บทนำ และนิยามศัพท์ มาตรา 1  ถึง 4     

                                2. การกระทำความผิด และบทลงโทษ มาตรา 5 ถึง 11

                                3. ความผิด และบทลงโทษที่กระทบสังคม   มาตรา 12 ถึง 17 

                                4. อำนาจหน้าที่ของเจ้าหน้าที่ มาตรา 18 ถึง 23

                                5. พยานหลักฐาน และผู้ให้บริการ  มาตรา 24 ถึง 27

                                6. คุณสมบัติของเจ้าหน้าที่ มาตรา 28 ถึง 30

หมายเหตุ : ให้นักศึกษาอ่านพระราชบัญญัติว่าด้วยการกระทําความผิดเกี่ยวกับคอมพิวเตอร์ พ.ศ. ๒๕๕๐  ในเอกสารประกอบการสอน

2. จรรยาบรรณในการใช้งานคอมพิวเตอร์

                จรรยาบรรณเป็นเรื่อง ประมวลความประพฤติที่ผู้ประกอบการอาชีพการงานแต่ละอย่างกำหนดขึ้นเพื่อรักษา และส่งเสริมเกียรติคุณชื่อเสียงและฐานะของสมาชิก อาจเขียนเป็นลายลักษณ์อักษรหรือไม้ก็ได้ จรรยาบรรณจึงเป็นหลักความประพฤติของบุคคลในแต่ละกลุ่มอาชีพ เป็นเครื่องยึดเหนี่ยวจิตใจให้มีคุณธรรมและจริยธรรม   

- จรรยาบรรณวิชาชีพคอมพิวเตอร์

จรรยาบรรณต่อตนเอง

                1 มีความซื่อสัตย์สุจริตต่อตนเอง ทำหน้าที่และใช้ชีวิตตามหลักธรรมาภิบาล

                                1.1 ประกอบอาชีพนักคอมพิวเตอร์ด้วยความ สุจริต ซื้อสัตย์ มีความยุติธรรม ใฝ่หาความรู้ใหม่ๆอยู่เสมอ เพื่อพัฒนาตนเอง และความรับผิดชอบ ซึ่งจะเพิ่มความสามารถจริยธรรมวิชาชีพคอมพิวเตอร์ให้กับตัวเราเอง

                                1.2 ผู้ที่ประกอบอาชีพทางคอมพิวเตอร์ ต้องมีความตั้งใจ มีความขยันและอดทนในการทำงาน เพื่อให้เกิดความสำเร็จ

จรรยาบรรณต่อผู้ร่วมงาน

                2. ปฏิบัติตนให้อยู่ในความถูกต้อง

                                2.1 ไม่ทำการ Copy ผลงานของผู้อื่นที่ที่เรียกกันว่าละเมิดลิขสิทธิ์ไม่ว่าจะเป็นลายลักอักษรหรือ Software ต่างๆ

                                2.2 ให้ความเค้ารพนับถือผู้ร่วมงาน ไห้เกียติซึ่งกันและกัน และมีความเอื้อเฝื้อเผื่อแผ่

                                2.3 ดูและรักษาความผูกพันของผู้ร่วมงานด้วยกันเอง

                 

จรรยาบรรณต่อวิชาชีพ

                3. ไม่กระทำสิ่งใดๆที่ทำให้วิชาชีพของตนเองนั้นเสื่อมเสีย

                                3.1 ใช้ความรู้ที่ได้เรียนมาอย่างสร้างสรรไม่ทำรายผู้อื่นหรือทำให้ผู้อื่นนั้นต้องเดือดร้อน

                                3.2 ไม่ดูหมิ่นอาชีพอื่นๆ

                                3.3 ให้ความร่วมมือกับส่งเสริมวิชาชีพของตนเอง เพื่อก่อให้เกิดการพัฒนา

จรรยาบรรณต่อสังคม

                 4. เป็นตัวอย่างที่ดีในการประกอบอาชีพสายงานคอมพิวเตอร์เพื่อเป็นตัวอย่างของสังคม

                                 4.1 ไม่เรียกร้องหรือรับสิ่งของทรัพย์สินใดที่ได้รับมาอย่างมิชอบ

                                 4.2 ไม่ใช้อำนาจหรือวิชาชีพเอื้ออำนวยให้ประโยชน์แก่ตนเองหรือบุคคลอื่นโดยมิชอบ

                                 4.3 ไม่ใช้วิชาชีพความรู้ต่างๆเพื่อทำการล่อลวงหรือหลอกลวงผู้อื่นจนก่อให้เกิดความเสื่อมเสี่ยหรือเสี่ยหาย

• จรรยาบรรณผู้ใช้งานคอมพิวเตอร์ผู้ใช้คอมพิวเตอร์จำเป็นจะต้องมีจิตใต้สำนึกในการใช้คอมพิวเตอร์ด้วยความถูกต้อง ระมัดระวัง ไม่ให้เกิดผลกระทบกับตนเองและบุคคลอื่นมีดังนี้

                1. มีความซื่อสัตย์ต่อตนเองและผู้อื่น

                2. ไม่ละทิ้งงานในหน้าที่ที่ได้รับมอบหมาย

                3. ไม่เปิดเผยข้อมูลที่เป็นความลับกับผู้อื่น

                4. มีความจงรักภัคดีต่อองค์กร

                5. อุทิศตนให้กับวิชาชีพอย่างเต็มกำลังความสามารถ

                6. ไม่ทุจริตและคอรัปชั่น

                7. มีความรักและความศรัทธาต่อวิชาชีพ

                

• จรรยาบรรณสำหรับผู้ใช้อินเตอร์เน็ตผู้ใช้เครือข่ายคอมพิวเตอร์จำเป็นจะต้องมีจิตใต้สำนึกในการใช้อินเทอร์เน็ตด้วยความถูกต้อง ระมัดระวัง ไม่ให้เกิดผลกระทบกับสังคมออนไลน์มีดังนี้

                1. ต้องไม่ใช้คอมพิวเตอร์ทำร้าย หรือละเมิดผู้อื่น

                2. ต้องไม่รบกวนการทำงานของผู้อื่น

                3. ต้องไม่สอดแนมหรือ แก้ไข หรือเปิดดูแฟ้มข้อมูลของผู้อื่น

                4. ต้องไม่ใช้คอมพิวเตอร์เพื่อการโจรกรรมข้อมูลข่าวสาร

                5. ต้องไม่ใช้คอมพิวเตอร์สร้างหลักฐานที่เป็นเท็จ

                6. ต้องไม่คัดลอกโปรแกรมของผู้อื่นที่มีลิขสิทธ์

                7. ต้องไม่ละเมิดการใช้ทรัพยากรคอมพิวเตอร์โดยที่ตนเองไม่มีสิทธ์

                8. ต้องไม่นำเอาผลงานของคนอื่นมาเป็นของตนเอง

                9. ต้องคำนึงถึงสิ่งที่จะเกิดขึ้นกับสังคม

                10. ต้องใช้คอมพิวเตอร์โดยเคารพกฎระเบียบ

3. ความปลอดภัยคอมพิวเตอร์

                ในอดีตเรื่องความปลอดภัย และความเป็นส่วนตัว สำหรับเครื่องคอมพิวเตอร์ เป็นสิ่งที่สามารถจัดการได้โดยง่าย เพียงแค่ใส่กุญแจประตู ห้องคอมพิวเตอร์ก็ถือว่าปลอดภัยแล้ว เพราะเนื่องจากในอดีตนั้น เครื่องคอมพิวเตอร์ ถูกติดตั้งและ ใช้งานในลักษณะระบบแบบรวมศูนย์(Centralize)ซึ่งมีระบบการทำงานและเครื่องคอมพิวเตอร์อยู่เพียงหน่วยเดียว

                แต่ปัจจุบัน ระบบคอมพิวเตอร์ได้เปลี่ยนแปลงไป ใครๆ ก็สามารถเชื่อมต่อไปยังเครื่องคอมพิวเตอร์เครื่องอื่นๆ ที่อยู่คนละสถานที่กัน ให้ติดต่อกันได้ อันเนื่องมาจาก ความสามารถของการสื่อสารข้อมูล ดังนั้นความปลอดภัย (Security) ของข้อมูลเป็นเรื่องที่สำคัญที่สุด ที่ควรคำนึงถึงเพราะว่าไฟล์ข้อมูลจำนวนมาก ที่จัดเก็บอยู่ในเครื่องคอมพิวเตอร์ ต้องได้รับการดูแล ให้ปลอดภัยจากการถูกทำลาย ความเสียหายที่เกิดจากอุบัติเหตุ ขโมยหรือแม้แต่การจารกรรม อันเนื่องมาจากการสื่อสารที่เข้าถึงกันได้อย่างสะดวกและง่ายดาย

                ดั้งนั้นเราในฐานะผู้ใช้คอมพิวเตอร์และเทคโนโลยีสารสนเทศ มีความจำเป็นอย่างยิ่งที่ต้องให้ความสำคัญต่อความปลอดภัยต่อระบบคอมพิวเตอร์ แต่ก่อนที่เราจะรักษาความปลอดภัยของระบบความปลอดภัยคอมพิวเตอร์เราต้องทำความเข้าใจเกี่ยวกับภัยคุกคามคอมพิวเตอร์ก่อน

ภัยคุกคามของระบบคอมพิวเตอร์

                ภัยคุกคามที่เกิดขึ้นกับระบบ (Disaster) เป็นความเสียหายทั้งทางด้านกายภาพและด้านข้อมูล ที่เกิดขึ้นกับระบบคอมพิวเตอร์ ฮาร์ดแวร์ โปรแกรมแฟ้มข้อมูล และอุปกรณ์อื่น ๆ ถูกทำลายให้ให้เกิดความเสียหาย ซึ่งที่ร้ายแรงที่สุดอาจก็คือการที่ภัยนั้นทำให้ระบบล่มไม่สามารถใช้งานได้

                ประเภทของภัยคุกคามที่เกิดขึ้นกับระบบคอมพิวเตอร์และเครือข่ายนั้น สามารถจำแนกได้ 2 ประเภทหลัก ๆ ดังนี้

                                1. ภัยคุกคามทางตรรกะ (Logical)

                                2. ภัยคุกคามทางกายภาพ (Physica)l